Jos Diekstra
De groene scheg
Met station Santpoort-Noord in de rug, en daarachter het open weidelandschap, wordt onze aandacht getrokken door een grootse groenstrook. Dit groengebied stuurt onze blik naar de zichtas die ons vanaf het station via de Valckenhoeflaan naar de kern van Santpoort-Noord leidt. Dit stukje open landschap draagt de naam ‘de groene scheg’ (groene driehoek). Deze zorgt […]
Huize Kennemergaarde
Het zal je maar gebeuren: als huwelijksgeschenk van je ouders een grote villa aangeboden krijgen. Dat geluk viel Herbert Cremer, oudste zoon van Jacob Theodoor Cremer en zijn vrouw Hermine Hogan ten deel. Vader Cremer, eigenaar van landgoed Duin en Kruidberg, zette in 1911 de architecten Van Nieukerken achter de tekentafel om een huis voor […]
Shamrock, een verscholen villa
Aan de Middenduinerweg met prachtig uitzicht op ‘de groene long’ van Santpoort ligt een fraai onderkomen, dat de naam Shamrock draagt.Villa Shamrock, gebouwd in 1903, is omgeven door een grote, van oorsprong geometrisch aangelegde, tuin met stal en vertegenwoordigt de laatste fase van de Nederlandse landhuisbouw die geïnspireerd is op de Engelse, in schilderachtige stijl […]
Huize Dina
Als de stenen van Huize Dina aan de Duinlustparkweg konden spreken…. Op 16 januari 1930 vindt de opening plaats van een tehuis van de Vereeniging tot Bescherming van Joodsche Meisjes, dat huisvesting zal gaan bieden aan zo’n 14 tot 15 meisjes, die door armoede, sociale problemen of de dood van een ouder niet meer thuis […]
Een mysterieuze bank
Aan de Wüstelaan vlakbij het chalet-restaurant Boschbeek staat een bank, die deels opgaat in het grote groen van het Burg. Rijkenspark, waardoor hij haast onopvallend wordt. Maar dat is hij niet. Het houten zitgedeelte rust op vier kleine pijlers van gemetselde bakstenen en wordt a.h.w. op sierlijke wijze omarmd door een dito kraag, die als […]
Een schoon oord
Aan de Hoofdstraat 268, hoek Johan van Beemlaan, staat de fraaie villa `Schoonoord` op de gronden van de vroegere blekerij Zorgvrij. En inderdaad: het is een schoon oord met een weids uitzicht, nu helaas overschaduwd door allerlei wegen en hoge gebouwen. Huize Schoonoord heeft niet altijd zo geheten. In 1791 koopt Hendrik Lits uit Amsterdam […]
Spaarnheuvel
Op een oude duintop, vroeger een droogberg van blekerij Leck en de Bergen, ligt, omringd door hoge bomen, een statig landhuis, dat in 1906 is gebouwd. Het draagt de naam Spaarnheuvel. De grond waar het huis op staat, maakte in het verleden deel uit van de buitenplaats Spaarnberg, dat er tegenover ligt. De villa is […]
Een gat in de Hoofdstraat
Denkt u, zoals gewoonlijk in deze rubriek, een mooi historisch gebouw te zien, krijgt u een blik op het begin van de Terrasweg. Op de plek van het huidige adres Hoofdstraat 186 en de ruimte ernaast, die nu dus toegang tot de Terrasweg biedt, stond in de zeventiende eeuw etablissement De Groene Valk, een herberg […]
Een koetshuis aan de wandel
Dit van oorsprong witgepleisterde gebouw aan de Wüstelaan was vroeger een koetshuis, dat deel uitmaakte van het eertijds veel grotere landgoed Spaarnberg, in bezit van Adriaan van de Hoop, een gefortuneerd bankier. Hij was paardenliefhebber. Een stal annex koetshuis bezat hij in eerste instantie nog niet. In 1829 kocht hij in Haarlem een fraai grachtenpand […]
Laatste restant van een blekerij
Het lijkt wel of het kleine gebouw op de foto met grote zijwaartse kracht tegen het trottoir wordt aangedrukt, zo strak staat het aan de openbare weg. Het betreft het pand Hoofdstraat 270, hoek Johan van Beemlaan. Het blijkt een oude blekersschuur uit 1734 te zijn, die behoord heeft tot de van oorsprong 16de eeuwse […]
Een beeldschone beek
Wat een idyllisch beeld te zien hoe de Bosbeek haar weg zoekt door het Burg. Rijkenspark, op weg naar de Delft. Deze beek heette vroeger De Greppel (gegraven waterloop) en is een aftakking van de Brederodebeek die ten zuiden van kasteel Brederode ontspringt en waarvan de slotgracht deel van uitmaakt. Deze beek stroomt eveneens richting […]
Een baken in Santpoort
Vroeger gingen rooms-katholieke Santpoorters ter kerke in Driehuis of in Schoten. Maar Santpoort breidt zich langzamerhand als forenzendorp uit. Men krijgt behoefte aan een eigen kerk. En die komt er. Kersverse pastoor A. Goossens krijgt de benodigde gelden bijeen om bouwgrond “De hoge berg” aan de Frans Netscherlaan aan te kopen.In 1932 wordt in een […]
Draven in Santpoort
Tijdens de traditionele Santpoortse Feestweek wordt een deel van de Hoofdstraat altijd door de harddraverijvereniging omgetoverd tot renbaan. Het is dan een drukte van belang, er wordt ingezet op potentiële winnaars die snuivend staan te trappelen tot het startschot klinkt. Kortom: de Hoofdstraat is die dag dan even de harddraversbaan van ons allemaal. Maar wist […]
Een krokodil in Santpoort
Als u op een zonnige dag gezellig op het terras van Huize Duin en Kruidberg neerstrijkt, vergeet dan niet eens naar de zijgevel van het grote huis te lopen, dat uitkijkt op de ingang. Daar zit een venster. omlijst door zandstenen ornamenten. Rechts: een locomotief met daarvoor een krokodil, omringd door tabaksplanten. Wie komt daar […]
Voorplaats, kern van Santpoort
De Voorplaats vormt samen met de naaste omgeving de oude kern van het dorp Santpoort. Wegen die toen al bestonden, waren de huidige Hoofdstraat, Huis ten Biltstraat en de Vlugthovenstraat. De Voorplaats maakte oorspronkelijk deel uit van de oude hofstede Velserhooft, die zich uitstrekte naar het noorden toe richting Driehuis en waarvan de naam nog […]
Een brownie in het weiland
Hij staat er wat ingetogen en eenzaam in het weiland: de donkere bollenschuur in de Biezen. In het verleden is deze schuur een keer aan de wandel gegaan. Oorspronkelijk stond hij namelijk aan de Zijlweg in Overveen, waar hij in de eerste helft van de 19 e eeuw werd gebouwd in opdracht van een hyacintenkweker. […]
Onder een lommerrijk dak van bladeren
Op weg naar de Pinksterfair bent u er ongetwijfeld langsgelopen: een ronde stenen bank met een grote vaas erop. Hij staat aan het begin van de oorspronkelijke oprijlaan naar Duin en Kruidberg, tegenover de bomenlaan naar Kennemergaarde, aan het eind waarvan de fam. Cremer haar eigenstationnetje had. Hoe komt die bank daar in het groen? […]
De Hoeksteen
Een hoeksteen in het dorp Tijdens een wandeling of fietstochtje in Santpoort-Zuid kun je plots aan de Willem de Zwijgerlaan een soort van toren vanuit het duin zien oprijzen, waardoor je wellicht vermoedt, dat het gebouw er pal naast een kerk is geweest. Dat klopt. Het droeg de naam De Hoeksteen: “De steen (Christus) die […]
Een intiem concertgebouw
Zo zou je het gebouwtje aan de Kerkweg 29 kunnen noemen. Het is van oorsprong een kerkje, gebouwd in 1887 in opdracht van de Nederlandsch Hervormde Evangelisatievereniging “Het mosterdzaadje”, een van de kleinste zaadjes die kan uitgroeien tot een boom. Het kerkje kreeg de naam ELTHETO, dat “Uw Koninkrijk kome” betekent. Aan de buitenzijde (de […]
Molen De Zandhaas
Deze molen behoort toch wel tot de iconen van Santpoort. De Zandhaas had in de middeleeuwen al banden met de heren van Brederode. Zij verpachtten de molen met het recht tot malen aan de molenaar. Dat had natuurlijk een prijs. De Brederodes eisten een deel van wat op de molen gemalen werd. Molendwang? Dat woord […]
Amsterdamse School in Santpoort
Fietsend over de Middenduinerweg ben je er voorbij voor je het weet: huis nummer 28, gebouwd in de stijl van de Amsterdamse School, een vernieuwende bouwstijl rond 1910, met als vertegenwoordiger o.a. H.P. Berlage (Koopmansbeurs in Amsterdam).Algemene kenmerken: versierende en speelse elementen in metselwerk (boven deuren, portieken en doorgangen), houtwerk (laddervensters), smeed- en beeldhouwwerk, tot […]
Een gegoten huis
Het klinkt wel erg vloeibaar. Maar het kan. De grote uitvinder Edison kwam al met het idee. In 1911 verschijnt het eerste gegoten huis in Nederland en wel in …… Santpoort aan de Vinkenbaan 14. Een curiositeit en nieuwigheid op het gebied van de architectuur. 1911 dus, dan is het zover: naar ontwerp van H. […]
Café Bartje
Klinken en drinken in café Bartje Café Bartje is het oudste café in Santpoort. Maar in het verleden was Bartje Bartje niet. Het café heeft die naam nu 30 jaar. Vroeger (1880) was het een herberg en had de naam “De Hoop”. Maar het café krijgt sinds Johannes van Donselaar in 1908 eigenaar wordt, een […]
Beth-el
Een blauw huisje in het groen Wat is toch dat blauwe “huisje”, dat enigszins verscholen ligt in het groen aan de Wüstelaan naast landgoed Spaarnberg? Het blijkt een houten koetshuis uit 1902, dat in het verleden hoorde bij de naastgelegen villa “Santvliet”, die al eerder in 1897 was gebouwd. Niet lang daarna doet het gebouwtje […]