Update januari 2024
Het onderzoek naar de mogelijkheid om in Santpoort-Zuid, in de Elta of op het Landje van Handgraaf, een opvanglocatie voor asielzoekers te vestigen. Stichting Santpoort heeft, heel kort gezegd, voorwaarden naar voren gebracht waaraan zou moeten worden voldaan als het eerste onderzoek zou leiden tot verdere ontwikkeling van dit plan. Die voorwaarden hebben vooral betrekking op de landschappelijke waarde van het gebied, dat ook Bijzonder Provinciaal Landschap is, en op het dorpskarakter van Santpoort-Zuid. U kunt hierover op onze website meer lezen. Wij hebben al de gelegenheid gehad om ons standpunt in een overleg met de wethouder en enkele ambtenaren nader toe te lichten. In het verdere participatietraject zullen we ook deelnemen aan een ‘overlegtafel’ waaraan gesproken zal worden over de mogelijkheden van de landschappelijke inpassing van een opvanglocatie met in acht name van deze voorwaarden.
18-8-2023
Begin mei werd duidelijk dat de gemeente Velsen onderzoek wilde gaan doen naar de mogelijkheid om op het ‘landje van Handgraaf’ of in de Elta een opvanglocatie voor asielzoekers te vestigen. Stichting Santpoort heeft haar standpunt hierover toen in een extra nieuwsbrief voor abonnees in Santpoort-Zuid rondgestuurd. Dit standpunt staat hieronder verwoord, zie mei 2023.
Wij hebben er bij het formuleren van dit standpunt voor gekozen om een eigen positie in te nemen en daarbij uit te gaan van het eerste deel van onze doelstelling, namelijk het opkomen voor de cultuurhistorische waarden van landschap en bebouwing in en rond Santpoort. Het tweede deel van onze doelstelling, het behartigen van ‘algemene belangen met betrekking tot het woon- en leefmilieu in Santpoort’, was naar ons idee moeilijk te bepalen en sterk afhankelijk van persoonlijke situatie, politieke keuzes en opvattingen. Hier komt bij dat Stichting Santpoort een stichting is met een specifiek doel en geen wijkraad of belangenorganisatie van inwoners van Santpoort. Als het gaat om de persoonlijke belangen en de belangen van omwonenden in Santpoort-Zuid, dan zijn wij ervan overtuigd dat die belangen in het dorp goed behartigd zijn. Dat geeft ons als stichting de ruimte om de specifieke belangen van het landschap voor onze rekening te nemen.
Vanuit deze overweging willen wij graag een eigenstandige en onafhankelijke positie in blijven nemen. Natuurlijk zijn er raakvlakken tussen onze positie en die van initiatieven van bezorgde inwoners uit Santpoort-Zuid, zoals de mogelijk verdere verloedering van het landelijk gebied rond Santpoort-Zuid. Indien dit aan de orde is, kunnen we contact hebben met vertegenwoordigers van deze buurtinitiatieven om elkaar te informeren, af te stemmen en mogelijk te versterken.
Vooralsnog wachten wij de ontwikkelingen nog even af. De gemeenteraad is akkoord gegaan met het doen van onderzoek naar de mogelijkheid een AZC te vestigen in de Elta of het landje van Handgraaf. Ook worden andere opties voor een AZC nog open gehouden. Wij hebben ons standpunt ten behoeve van dit onderzoek meegegeven aan B&W en gemeenteraad. Vervolgens heeft het gemeentebestuur begin juli laten weten om ‘pas op de plaats’ te maken met het onderzoek tot duidelijk is wat er na de val van het kabinet met de spreidingswet zal gebeuren. We zullen even afwachten wat er na deze pas op de plaats gaat gebeuren en wat eventueel onderzoek daarna gaat opleveren voordat we kunnen beoordelen waar we wat betreft verdere planvorming op kunnen rekenen en wat dat voor onze opstelling zal betekenen.
18-5-2023
Het bestuur van de stichting heeft kennis genomen van het voornemen van de gemeente Velsen om te onderzoeken of er een opvanglocatie voor asielzoekers (AZC) kan worden gevestigd op veld van Sportpark de Elta of op het zogeheten Landje van Handgraaf.
We zijn, zoals iedereen, goed bekend met de noodsituatie die is ontstaan in Nederland door onvoldoende opvangcapaciteit voor vluchtelingen en asielzoekers. We weten dat er heel veel opvangplekken nodig zijn en dat iedere gemeente zijn aandeel zal moeten leveren. Dat de gemeente Velsen zoekt naar ruimte waar opvang kan worden gerealiseerd, is dus wel begrijpelijk, evenals dat gekeken wordt naar mogelijkheden hiervoor in Santpoort.
Wij zijn als Stichting Santpoort primair gericht op ontwikkelingen en planologische beslissingen die gevolgen (kunnen) hebben voor cultuurhistorische waarden van landschap, karakteristiek dorpsgezicht en bebouwing. Het gebied waarin het Landje van Handgraaf en de Elta liggen, is Bijzonder Provinciaal Landschap waarvan duidelijk is dat het gaat om landschap met cultuurhistorische betekenis. De plannen voor de vestiging van een AZC in dit gebied zullen wij in lijn met onze primaire doelstelling beoordelen op de risico’s die wij zien voor aantasting van de ruimtelijke kwaliteit van het landschap. Die ruimtelijke kwaliteit is vooral gelegen in de openheid die dit landschap zou moeten kenmerken. Die openheid zouden wij zo veel mogelijk willen behouden, vooral omdat die door diverse ruimtelijke ontwikkelingen aldaar in de afgelopen decennia al behoorlijk onder druk is komen te staan. Liefst zouden we niet meer, maar eigenlijk juist minder bebouwing zien in dit gebied. Maar het zal duidelijk zijn dat wij het belang van cultuurhistorische waarde van landschap, dorpsgezicht en bebouwing behartigen in een bredere maatschappelijke context. Hierin is momenteel en de komende jaren ongetwijfeld sprake van ernstige nood aan woningen en tijdelijke opvang, die hoe dan ook vraagt om ruimte voor woningbouw en opvangcentra.
Hoewel de druk op de beschikbare ruimte en de gewenste openheid in het landschap hierdoor alleen maar zal toenemen, hebben wij in deze context toch begrip voor de keuze van het gemeentebestuur om te onderzoeken of in Santpoort-Zuid, op het Landje van Handgraaf of Sportpark de Elta, de vestiging van een AZC haalbaar is. Er zijn voor ons wel voorwaarden aan verbonden. We zullen er puntsgewijs enkele doorlopen.
- Wij zijn van mening dat een eventuele opvanglocatie zodanig gelokaliseerd zal moeten worden in het gebied dat de effecten voor de openheid van het landschap minimaal zijn.
- Daarbij moet niet alleen worden gekeken naar de locatie zelf en de directe omgeving ervan, maar ook naar de eventuele impact op de ruimere omgeving. Gebouwen moeten zo goed en voorzichtig mogelijk ingepast zijn in landschap, groen en overige bebouwing, wat betreft Handgraaf ook met het oog op de woningbouw die in een later stadium aldaar is voorzien.
- De toegankelijkheid van een AZC zal ook verkeersstromen en parkeerbehoefte met zich meebrengen. Dit moet de omgeving qua veiligheid en leefbaarheid niet overmatig belasten.
- Wij zijn van mening dat de gevolgen van de vestiging omkeerbaar moeten zijn. Dat wil zeggen dat het mogelijk moet zijn om de groene en open ruimte van de Elta te herstellen en ook te verbeteren, als de opvang na verloop van tijd niet meer in deze mate en op deze plaats noodzakelijk is.
- De vestiging van een AZC moet niet de opmaat worden naar verdere verstedelijking van het gebied. Er moeten dus niet nu planologische besluiten worden genomen met een definitief karakter die terugkeer naar een groen, open gebied later in de weg kunnen staan.
Samenvattend, met het oog op de grote maatschappelijk problemen in Nederland met de opvang van vluchtelingen en asielzoekers en de noodzaak dat de gemeente Velsen een aandeel levert in de oplossing hiervan, denken wij dat het onontkoombaar is dat ook in de open en groene ruimten van Santpoort-Zuid gekeken wordt naar mogelijkheden om een AZC te vestigen. Wij stellen aan een eventuele vestiging wel voorwaarden. De aard en doelstelling van onze stichting in aanmerking nemend, zullen wij de plan- en besluitvorming kritisch volgen en toetsen op al dan niet overmatige belasting van de cultuurhistorische waarden van het betreffende landschap, dorpskern en bebouwing.