Aan de Hoofdstraat 268, hoek Johan van Beemlaan, staat de fraaie villa `Schoonoord` op de gronden van de vroegere blekerij Zorgvrij. En inderdaad: het is een schoon oord met een weids uitzicht, nu helaas overschaduwd door allerlei wegen en hoge gebouwen.
Huize Schoonoord heeft niet altijd zo geheten. In 1791 koopt Hendrik Lits uit Amsterdam het pand en geeft het de naam `Litslust`. Drie jaar later wordt het verbouwd en vergroot tot een statig herenhuis met een rijkversierde witte middengevel (m.n. de dakkapel).
Lits overlijdt in 1798 en het huis komt twee jaar later in bezit van mr. Jan Bondt, die het de uiteindelijke naam ‘Schoonoord’ geeft.
Schoonoord groeit uit tot een kleine buitenplaats met moestuinen, broeikassen, een boomgaard, een orangerie, stallen, een koetshuis en een boerenwoning.
Rond de eeuwwisseling wordt een deel van de gronden verkaveld en verkocht. Alleen het herenhuis met een tuin resteert.
In de jaren 1950 tot 1993 hebben respectievelijk de huisartsen Hekman en Van Wely hun praktijk in de villa gehad, van wie de laatste in het ornament bovenin de gevel zijn familiewapen heeft laten aanbrengen (inmiddels verwijderd).
Het huis is een dubbelhuis, te zien aan het `dubbeldak`. De gevel heeft een classicistische indeling
De vensters hebben in de 19e eeuw een andere raamindeling gekregen en werden van zonneblinden voorzien. De serre links is in 1912 aangebracht. Op het achterste dak bevindt zich een ijzeren klokkenstoel met een luidklok.
Het verhoogde plateau met hardstenen palen, verbonden door versierd ijzerwerk versterkt de voorname uitstraling van dit statige herenhuis. Schoonoord is een door het rijk beschermd monument.
Tekst: Jos Diekstra
Foto: Florian van der Horst