Een gegoten huis

Het klinkt wel erg vloeibaar. Maar het kan. De grote uitvinder Edison kwam al met het idee. In 1911 verschijnt het eerste gegoten huis in Nederland en wel in …… Santpoort aan de Vinkenbaan 14. Een curiositeit en nieuwigheid op het gebied van de architectuur.

1911 dus, dan is het zover: naar ontwerp van H. Hana en H.J. Harms en onder supervisie van niemand minder dan architect H.P. Berlage (ontwerper van De Beurs in Amsterdam) wordt het eerste huis van beton gegoten. Daarvoor maakt men gebruik van gietijzeren bekisting (mallen). Vanuit een reusachtige mengmolen wordt het speciaal ontworpen vloeibare beton via een trechter in de mallen gestort. Dat trekt veel bekijks. De samenstelling van het beton is dusdanig, dat ondanks het vloeibare karakter van de massa het grind en het zand niet naar beneden zakken.

Nu kijken wij daar wellicht wat schouderophalend tegenaan. Maar met dit procedé wordt het voor het eerst mogelijk om seriebouw toe te passen: de mallen zijn immers opnieuw bruikbaar. De methode is ook nog eens goedkoper.

Bij de ingang is in het tuinpad een vloermozaïek aangebracht met jaartal en monogram.

Leuk om er toch eens langs te fietsen. Een gegoten huis. Er kwam geen baksteen aan te pas.

Tekst: Jos Diekstra
Foto: Florian van der Horst

Meer informatie over het Gegoten Huis in “De Zandpoort” in de NHA.

Thuis in Santpoort: alle stukjes