Het bestuur van de stichting heeft kennis genomen van het voornemen van de gemeente Velsen om te onderzoeken of er een opvanglocatie voor asielzoekers (AZC) kan worden gevestigd op veld van Sportpark de Elta of op het zogeheten Landje van Handgraaf.
We zijn, zoals iedereen, goed bekend met de noodsituatie die is ontstaan in Nederland door onvoldoende opvangcapaciteit voor vluchtelingen en asielzoekers. We weten dat er heel veel opvangplekken nodig zijn en dat iedere gemeente zijn aandeel zal moeten leveren. Dat de gemeente Velsen zoekt naar ruimte waar opvang kan worden gerealiseerd, is dus wel begrijpelijk, evenals dat gekeken wordt naar mogelijkheden hiervoor in Santpoort.
Wij zijn als Stichting Santpoort primair gericht op ontwikkelingen en planologische beslissingen die gevolgen (kunnen) hebben voor cultuurhistorische waarden van landschap, karakteristiek dorpsgezicht en bebouwing. Het gebied waarin het Landje van Handgraaf en de Elta liggen, is Bijzonder Provinciaal Landschap waarvan duidelijk is dat het gaat om landschap met cultuurhistorische betekenis. De plannen voor de vestiging van een AZC in dit gebied zullen wij in lijn met onze primaire doelstelling beoordelen op de risico’s die wij zien voor aantasting van de ruimtelijke kwaliteit van het landschap. Die ruimtelijke kwaliteit is vooral gelegen in de openheid die dit landschap zou moeten kenmerken. Die openheid zouden wij zo veel mogelijk willen behouden, vooral omdat die door diverse ruimtelijke ontwikkelingen aldaar in de afgelopen decennia al behoorlijk onder druk is komen te staan. Liefst zouden we niet meer, maar eigenlijk juist minder bebouwing zien in dit gebied. Maar het zal duidelijk zijn dat wij het belang van cultuurhistorische waarde van landschap, dorpsgezicht en bebouwing behartigen in een bredere maatschappelijke context. Hierin is momenteel en de komende jaren ongetwijfeld sprake van ernstige nood aan woningen en tijdelijke opvang, die hoe dan ook vraagt om ruimte voor woningbouw en opvangcentra.
Hoewel de druk op de beschikbare ruimte en de gewenste openheid in het landschap hierdoor alleen maar zal toenemen, hebben wij in deze context toch begrip voor de keuze van het gemeentebestuur om te onderzoeken of in Santpoort-Zuid, op het Landje van Handgraaf of Sportpark de Elta, de vestiging van een AZC haalbaar is. Er zijn voor ons wel voorwaarden aan verbonden. We zullen er puntsgewijs enkele doorlopen.
- Wij zijn van mening dat een eventuele opvanglocatie zodanig gelokaliseerd zal moeten worden in het gebied dat de effecten voor de openheid van het landschap minimaal zijn.
- Daarbij moet niet alleen worden gekeken naar de locatie zelf en de directe omgeving ervan, maar ook naar de eventuele impact op de ruimere omgeving. Gebouwen moeten zo goed en voorzichtig mogelijk ingepast zijn in landschap, groen en overige bebouwing, wat betreft Handgraaf ook met het oog op de woningbouw die in een later stadium aldaar is voorzien.
- De toegankelijkheid van een AZC zal ook verkeersstromen en parkeerbehoefte met zich meebrengen. Dit moet de omgeving qua veiligheid en leefbaarheid niet overmatig belasten.
- Wij zijn van mening dat de gevolgen van de vestiging omkeerbaar moeten zijn. Dat wil zeggen dat het mogelijk moet zijn om de groene en open ruimte van de Elta te herstellen en ook te verbeteren, als de opvang na verloop van tijd niet meer in deze mate en op deze plaats noodzakelijk is.
- De vestiging van een AZC moet niet de opmaat worden naar verdere verstedelijking van het gebied. Er moeten dus niet nu planologische besluiten worden genomen met een definitief karakter die terugkeer naar een groen, open gebied later in de weg kunnen staan.
Samenvattend, met het oog op de grote maatschappelijk problemen in Nederland met de opvang van vluchtelingen en asielzoekers en de noodzaak dat de gemeente Velsen een aandeel levert in de oplossing hiervan, denken wij dat het onontkoombaar is dat ook in de open en groene ruimten van Santpoort-Zuid gekeken wordt naar mogelijkheden om een AZC te vestigen. Wij stellen aan een eventuele vestiging wel voorwaarden. De aard en doelstelling van onze stichting in aanmerking nemend, zullen wij de plan- en besluitvorming kritisch volgen en toetsen op al dan niet overmatige belasting van de cultuurhistorische waarden van het betreffende landschap, dorpskern en bebouwing.