Natuurontwikkeling aan de Binnenduinrand

Het zal de meesten van u niet zijn ontgaan dat er het nodige is te doen om het landschap tussen de duinen en de bebouwing van Santpoort. Het beleid van de provincie Noord-Holland om hier natuurgebied uit te breiden gaat in de ogen van de boeren die de landerijen bezitten ten koste van hun agrarische bedrijfsvoering.
Stichting Santpoort maakt zich hard voor de cultuurhistorische waarde van het landschap en wil gesprekspartner zijn  in de komende ontwikkelingen. Hiervoor hebben we onze visie op dit mooie landschap verwoord in het onderstaande stuk. We willen u vragen om uw mening en advies aan ons kenbaar te maken via onderstaand email adres. Wij zullen onze visie verder vorm en inhoud moeten geven in de contacten en gesprekken die we de komende tijd gaan hebben met de provinciale en gemeentelijke overheid, met inwoners van Santpoort en belanghebbenden in het betreffende landschap. Hierbij willen we meningen en adviezen uit onze achterban, zoals de lezers van dit artikel, graag gebruiken.

Wij zijn benieuwd naar uw mening. Wij ontvangen graag uw reactie via info@stichtingsantpoort.nl

De provincie Noord-Holland heeft de taak om, in het kader van versterking van de natuur in Nederland, een groot areaal grond als natuurgebied toe te voegen aan het Natuurnetwerk Nederland (NNN). Veel is al gerealiseerd, maar vóór 2027 moeten er volgens deze politieke taakstelling nog veel natuurgebieden bijkomen. Jaren geleden al is besloten dat de landbouwgronden in de binnenduinrand in Velsen tot het NNN behoren.

Sinds begin 2021 maakt de provincie concreet werk van de uitvoering. Men is in gesprek met betrokken grondeigenaren om hier natuur te gaan realiseren. In onze gemeente gaat het met name om de gronden van boerderij Westerhoeve en van de paardenhouderij Hofstede de Kruidberg. De eigenaren van deze bedrijven zullen hun bedrijfsvoering dan moeten aanpassen aan de regels die voor het beheren van natuurgebied gelden. Zij betwijfelen sterk, of dat wel mogelijk is. 

Voor Stichting Santpoort gaat het hier om een belangrijke ontwikkeling. De binnenduinrand is voor de dorpen Santpoort-Noord en -Zuid een waardevol landschap. De vraag is wat Stichting Santpoort vindt van de huidige ontwikkelingen.
Stichting Santpoort zet zich in voor het behoud, de bescherming en waar mogelijk het herstel van de waardevolle cultuurhistorische elementen in de bebouwing en het landschap in en rond Santpoort. De gronden tussen de duinen en de dorpskernen vormen voor Santpoort bij uitstek een landschap van grote cultuurhistorische waarde. Santpoort-Noord is van oudsher een agrarische gemeenschap. Van het grote aantal agrarische bedrijven dat ooit in en rond Santpoort bestond, zijn er nog maar heel weinig over. De bedrijven aan de binnenduinrand vertegenwoordigen uit cultuurhistorisch oogpunt daarom een extra groot belang, ook al vanwege de monumentale status van enkele gebouwen op deze bedrijven.
Het landschap en het agrarische gebruik zijn nauw verbonden met het dorp. Dat is goed merkbaar tijdens de jaarlijkse feestweek met volop activiteiten met een agrarisch karakter die voor een groot deel op deze weilanden plaatsvinden. Maar het blijkt bijvoorbeeld ook uit het gebruik van de weilanden voor activiteiten rond de Ruïne, uit de paarden die her en der gestald zijn en uit de verkoop van boerenproducten.  Voor de beleving van de talloze mensen die langs de duinrand wandelen, fietsen of rijden is de boerenbedrijvigheid beeld- en sfeerbepalend. 
De bedrijven maken deel uit van het ‘landschappelijk mozaïek’ zoals het open gebied tussen de duinen en de dorpskernen kan worden genoemd. De binnenduinrand wordt gekenmerkt door veel afwisseling en prachtige doorkijkjes. Er is steeds wat te beleven. De visie van Stichting Santpoort op dit landschap spoort goed met de visie die de provinciale overheid en de gemeentelijke overheden in Zuid-Kennemerland en Velsen in 2018 hebben neergelegd in het rapport Ontwikkelperspectief Binnenduinrand. Stichting Santpoort heeft indertijd bijgedragen aan de totstandkoming van dit perspectief. Zo staat in het rapport dit landschap als volgt samenvattend beschreven: “Een prachtig afwisselend landschap met kilometers strand, uitgestrekte duingebieden, bossen, eeuwenoude buitenplaatsen en monumenten, groene villawijken, karaktervolle dorpen en kleinschalige agrarische gebieden,….” Juist dat afwisselende landschap, waarvan ook agrarisch gebied deel uitmaakt, wordt als waardevol en karakteristiek voor de  binnenduinrand gezien. Als een van de speerpunten van beleid wordt beschouwd: “opstelling van een regionale strategie voor de gehele reeks open gebieden, waarin gezocht wordt naar de optimale mix van agrarische functies, natuur, recreatie, cultuurhistorie en landschappelijke waarden.” 
Stichting Santpoort vindt dat kleinschalig agrarisch gebruik goed past  binnen deze visie en binnen de cultuurhistorische context van het gebied. Wij pleiten er voor dat de natuurontwikkeling zo wordt vorm gegeven, dat er een goede balans is tussen natuur, landschap en cultuurhistorie, waarbij agrarisch gebruik met een redelijke bedrijfsvoering mogelijk blijft en waarbij ook de binding met het dorp behouden blijft bijvoorbeeld door het medegebruik van gronden voor activiteiten.

Stichting Santpoort meent dat dit alleen kan, als er een werkelijke dialoog op gang komt tussen de provinciale overheid, de betrokken agrariërs en andere belanghebbenden, waarin het belang van agrarisch gebruik voor het landschap en de verbinding met Santpoort worden onderkend en gewaardeerd. 
De komende tijd willen wij op basis van deze visie op de toekomst van de binnenduinrand in gesprek raken met de provincie Noord-Holland, met de gemeente Velsen en mogelijk andere betrokkenen. Wij willen hierin als Stichting Santpoort de belangen van het landschap voor Santpoort behartigen en eraan bijdragen dat er een constructieve dialoog over de toekomst van het gebied wordt gevoerd. 

Wij zijn benieuwd naar uw mening. Wij ontvangen graag uw reactie via info@stichtingsantpoort.nl