De Toorts

Interessante laan, die Duinweg of Duivelslaan, niet in het minst vanwege dat kleine gebouwtje op nummer 32. Het is niet gemakkelijk te zien, verscholen als het ligt achter een volumineuze laurierhaag. Het gebouwtje van rond 1925 is ontworpen door de Amsterdamse architect J.H. Mulder jr. en omvat één bouwlaag met een ook nu nog rietgedekt dak. Hoewel de grondvorm een kruis is, was het bouwwerkje niet ontworpen als kerk. Het kreeg de naam ‘De Toorts’, waarin je een verwijzing kunt zien naar de eerste functie: die van verenigingsgebouw voor de Santpoortse en Bloemendaalse SDAP (Sociaaldemocratische Arbeiderspartij). Tijdens de tweede wereldoorlog trok de NSB er in, vanaf 1946 was het de PvdA als opvolger van de SDAP. Vanaf toen en tot in 1957, was het tevens in gebruik ten behoeve van kerkdiensten van de Hervormde Gemeente (spin-off van Nederlandsch Hervormde Evangelisatievereniging Het Mosterdzaadje in Santpoort Noord). Een Santpoortse zeventiger vertelde van de warme herinnering die hij koestert aan zijn optreden aldaar als ‘herder’ in een kerstspel. En daar bleef het niet bij, er vonden tal van andere activiteiten plaats als toneel, filmvertoningen en bibliotheek, bijeenkomsten van de Woodbrokers en koren als Morgenrood en De Stem des Volks (het liegt er allemaal niet om!). In 1956 vindt ook kleuterschool Kennemervreugd onderdak in De Toorts, maar deze verhuist in 1958 alweer naar een tijdelijke noodschool aan de Bloemendaalsestraatweg. Eind jaren zestig koopt ‘De Volle Evangelie Gemeente Berea’ ‘De Toorts’ en gebruikt het onder andere voor een bijbelschool en jeugdwerk, om het gebouwtje begin zeventiger jaren te verkopen; het wordt dan een woonhuis.

Tekst: René Stommel
Foto: Tialda Willems

Thuis in Santpoort: alle stukjes